معرفی مزارع آموزشی و پژوهشی دانشگاه (باغ دونه سر، مزرعه گوهرباران و مزرعه زاغمرز)
به نقل از دفتر امور فناوری و ارتباط جامعه با صنعت دانشگاه، فعالیت‌های گسترده‌ای در راستای مدیریت، توسعه و بهره‌برداری پایدار از مزارع کشاورزی دانشگاه در سال‌های اخیر انجام شده است. این اقدامات که با هدف ارتقای بهره‌وری، حفظ منابع طبیعی و توسعه گردشگری کشاورزی صورت گرفته‌اند، شامل برنامه‌های متنوع زراعی، باغی و تحقیقاتی بوده است.
باغ و عمارت مستوفی الممالک دونه سر
باغ تاریخی مستوفی الممالک دونه سر، واقع در شهرستان بابل بخش جنوبی گتاب، با مساحت تقریبی ۱۲ هکتار و قدمتی مربوط به اواخر دوره قاجار، در سال ۱۳۹۶ به‌عنوان اثر ملی ثبت شد. طی سال‌های گذشته، عملیات احیای باغ شامل هرس درختان، ریشه‌کنی درختان خشکیده، تسطیح اراضی و کاشت بیش از ۴۵۰۰ اصله نهال مرکبات (ارقام نارنگی پیج، نارنگی کلمینولس، پرتقال تامسون، خونی تاراکو) انجام شده است. همچنین، طراحی و راه‌اندازی سیستم آبیاری قطره‌ای، ساخت ایستگاه فیلتراسیون و نصب تانک کود از اقدامات مهم برای بهبود وضعیت باغ بوده است.
در راستای توسعه گردشگری کشاورزی، برنامه‌هایی نظیر احداث پارک گردشگری، باغ گیاهشناسی، زراعت گیاهان دارویی و زراعت چوب در دستور کار قرار گرفته است و تلاش‌هایی نیز برای تحقیق پیرامون کشت گیاهان دارویی و انعقاد تفاهم‌نامه با شرکت‌های مرتبط صورت گرفته است.
مزرعه گهرباران
مزرعه گهرباران واقع در روستای تازه آباد سپاه شهرستان میاندرود، با مساحت 86 هکتار، شاهد اقدامات گسترده‌ای در راستای توسعه کشاورزی پایدار بوده است. این مزرعه با خاک شنی و شنی لومی با درصد ماده آلی پایین (میانگین ماده آلی خاک 75/. درصد)، آهکی، اسیدیته خاک اغلب قلیایی و هدایت الکتریکی کمتر از 2 دسی زیمنس بر متر می‌باشد و همچنین دارای اتاق‌های اداری، سرایداری، سالن دامپروری 2000 متر مربع با ظرفیت 150 راس و 5 عدد استخر آب کشاورزی به مساحت 5000 مترمربع می‌باشد.
در سال زراعی 1403-1402 دانشگاه با انعقاد قرارداد با سازمان جهاد کشاورزی، شرکت‌های تعاونی روستایی زراعت کاران و سازمان تعاونی روستایی استان به منظور تولید بذر گواهی شده اقدام به کشت گندم رقم آراز، احسان و جو رقم نیک در سطح 60 هکتار نمود و توانست تولید خود را از 29 تن در سال گذشته به 76 تن افزایش دهد.
از دیگر فعالیت‌های انجام‌شده می‌توان به زیباسازی محوطه، ترمیم و توسعه استخرهای ذخیره آب، و تعامل با اداره کل منابع طبیعی و اعضای محترم هیات علمی دانشگاه اشاره کرد. همچنین، بازدیدهای متعدد دانشجویان از فعالیت‌های مزرعه به منظور ارتقای دانش کشاورزی و بهره‌وری آموزشی انجام شد.
در سال 1403 نیز، مزرعه گهرباران با ادامه تولید بذر گواهی‌شده گندم رقم احسان و جو رقم صحرا در سطح 40 هکتار، توانست 66 تن محصول تولید نماید و و تحویل سازمان جهاد کشاورزی دهد. علاوه بر این، طرح‌های نوآورانه‌ای همچون کشت گیاهان دارویی، سبزیجات، زراعت چوب، و ایجاد باغات میوه در دستور کار قرار گرفت. از جمله این طرح‌ها می‌توان به کشت پایلوت سبزی و صیفی در یک هکتار زمین کم‌بازده، پرورش گل نرگس در 4000 مترمربع، و پرورش توت فرنگی در 15000 مترمربع اشاره کرد.
با توجه به اقلیم منطقه که دارای نور فراوان خورشید و زمستان‌های ملایم است، توسعه میوه‌های سازگار مانند انار و انجیر به عنوان یکی از اهداف اصلی مزرعه معرفی شده است. همچنین، کشت گیاهان دارویی همچون سرخارگل، رزماری، اسطوخودوس و مارچوبه با توجه به نیاز صنایع دارویی کشور مورد توجه قرار گرفته است.
یکی دیگر از اقدامات مهم در سال جاری، اختصاص بیش از یک هکتار زمین به زراعت چوب اکالیپتوس بود که با اجرای سیستم آبیاری قطره‌ای در سال آینده گسترش خواهد یافت. همچنین، برنامه‌ریزی برای احداث باغ انار در سطح 5 هکتار با استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای در حال اجرا است.
مزرعه زاغمرز
این مزرعه با مساحت حدود ۳/۲ هکتار در شهرستان بهشهر به کاشت درختان اکالیپتوس اختصاص یافته است که وضعیت رویشی مناسبی دارد. زراعت چوب در این منطقه به‌عنوان یکی از راهکارهای موثر برای مدیریت اراضی کم‌بازده و کاهش مصرف آب مورد توجه قرار گرفته است.
